NOURISHING WITHOUT TRYING TO

2025 
Nourishing without trying to is een fontein en een serie gesprekken bij kunstcentrum Radius. Mensen gaan er vaak vanuit dat het water van hen is, maar water behoort aan zichzelf toe, en alle aardbewoners zouden er in gelijke mate gebruik van moeten kunnen maken. In dit project onderzoekt het Meersoortig Collectief wat waterrechtvaardigheid inhoudt, samen met andere dieren. 

Radius is gevestigd in een oude watertoren en pompgemaal. Van oudsher is drinkwater bestemd voor mensen. Mensen onttrekken het aan de aarde, met consequenties voor niet-mensen. Dat ging lang goed, maar water wordt momenteel in heel Nederland steeds schaarser door de opwarming van de aarde en andere problemen die samenhangen met de klimaatcrisis. Dit is veroorzaakt door menselijk handelen. Ook is het water in Nederland ernstig vervuild, wat bijvoorbeeld in natuurgebieden tot grote problemen leidt voor niet-menselijke bewoners. Volgens Natuurmonumenten komt dit onder andere door het gebruik van bestrijdingsmiddelen, meststoffen in het water, overmatige waterafvoer, grondwateronttrekkingen en de al genoemde klimaatcrisis. De schade dreigt onomkeerbaar te worden. We moeten dus een ander beeld over het recht op water ontwikkelen. Hiervoor moeten we luisteren naar de zachte stemmen, die van degenen die nu geen recht van spreken hebben. 

Wij luisteren in dit project vooral naar de insecten, vogels en planten die in de tuin van Radius leven of er op bezoek komen. We nodigen hen uit met ons in gesprek te gaan, over hoe de fontein eruit moet zien. De fontein bestaat uit losse elementen, die we zullen gebruiken om aan insecten en vogels te vragen hoe zij willen dat de publieke ruimte wordt ingericht. Als bewoners en wezens die afhankelijk zijn van deze plek hebben ze het sterkste recht op de ruimte en dus het meeste recht van spreken. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de fontein ze een veilige plek biedt om te drinken of zich te wassen, en in de zomer schaduw en verkoeling. Behalve met de bewoners van de tuin van Radius gaan we ook met mensen in gesprek. We spreken met menselijke experts (zoals politici en ecologen), buurtbewoners en kinderen over meersoortige waterrechtvaardigheid. 

We nemen ook het water zelf serieus, als entiteit die we respecteren. Volgens de tao lijkt water zwak, maar is het uiteindelijk sterker dan wat dan ook in de wereld. Water voedt alles moeiteloos. Van het water kunnen we leren hoe we anders kunnen leven. 

Bijeenkomsten 

1. Meersoortige inventarisatie 23 maart 

Tijdens deze bijeenkomst gaat het collectief met menselijke experts in gesprek over wie er in de buurt van de fontein leeft en recht heeft op water. Met experts bedoelen we politici en ecologen, maar ook kunstenaars, vogelaars, knutselaars, daklozen en anderen die vanuit hun expertise kunnen meedenken over rechtvaardig de ruimte en het water delen. We beginnen met een luisteroefening. Tijdens de bijeenkomst zoeken we mooie takken, stenen en bladeren om toe te voegen aan de fontein, en denken we na over hoe we beter met andere dieren kunnen spreken. Op een groot vel papier tekenen we over wie en wat we het hebben. 

2. Samenleven met menselijke en niet-menselijke buren 4  mei 

Tijdens deze bijeenkomst gaat het collectief met buurtbewoners over hoe we rechtvaardig de ruimte kunnen delen met niet-mensen. We bespreken de geschiedenis van Radius en het recht op water in tijden van klimaatcrisis. De menselijke verantwoordelijkheid in het groot en klein staat centraal, en het zoeken naar manieren om beter naar elkaar (naar mensen en niet-mensen) te luisteren in tijden van polarisatie. We beginnen met een luisteroefening. Tijdens de bijeenkomst zoeken we mooie takken, stenen en bladeren om toe te voegen aan de fontein, en denken we na over hoe we beter met andere dieren kunnen spreken. 

3. Water voor de toekomst 18 mei 

Tijdens deze bijeenkomst gaat het collectief met kinderen in gesprek over wie er nu en later recht heeft op water. Is drinkwater vooral voor mensen of ook voor honden en vogels? Moet je elke dag douchen? Moeten mensen zorgen dat andere dieren water hebben? Welke dieren leven er eigenlijk in het water? Wat is water eigenlijk voor iets? Hoe zou het zijn als je net als water van vorm kunt veranderen? Tijdens de bijeenkomst zoeken we mooie takken, stenen en bladeren om toe te voegen aan de fontein, en denken we na over hoe we beter met andere dieren over dit soort vragen kunnen praten. Deze activiteit is geschikt voor kinderen van 5-10 jaar.  


Photo: Gunnar Meier, © RADIUS CCA.